فهرست آثار ملی

فهرست آثار ملی ایران مجموعه‌ای از آثار تاریخی ایران است که به سبب قانون حفظ آثار ملی مصوبه ۱۳۰۹ مجلس شورای ملی به‌طور رسمی ثبت شده‌اند. طبق این قانون «کلیه آثار صنعتی و ابنیه و اماکنی که تا اختتام دوره سلسله زندیه در مملکت ایران احداث شده، اعم از منقول و غیرمنقول، با رعایت ماده سه این قانون می‌توان جزء آثار ملی ایران محسوب داشت و در تحت حفاظت و نظارت دولت می‌باشد.» پس از ۲۵ سال، در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با ثبت کاخ گلستان، ممنوعیت ثبت آثار مربوط به قاجاریه و پس از آن عملاً برداشته شد. فهرستی رسمی از این آثار با نام «فهرست آثار ملی ایران» منتشر شده‌است.

تخت جمشید تخت جمشید
کاخ آپادانا - ماندانا کاخ آپادانا - ماندانا
ارگ بم ارگ بم
قلعه بابک | قلعه و قصر جمهور (قز قلعه سی) قلعه بابک | قلعه و قصر جمهور (قز قلعه سی)
شهر سوخته زابل شهر سوخته زابل
سرو کهنسال منگاباد سرو کهنسال منگاباد

100 نقطه قبل مرگ باید دید

صد نقطه دیدنی در ایران که باید قبل از مرگ دید، یه لیست قدیمی که از سالها پیش تو اینترنت دست به دست شده.

تخت جمشید تخت جمشید
آبشار شوی آبشار شوی
کتیبه داریوش (سنگ ‌نوشته بیستون) کتیبه داریوش (سنگ ‌نوشته بیستون)
شهر سوخته زابل شهر سوخته زابل
غار علیصدر غار علیصدر
کاخ آپادانا - ماندانا کاخ آپادانا - ماندانا

میراث طبیعی

میراث طبیعی ملی ایران توسط سازمان میراث فرهنگی ایران شناسایی، معرفی و ثبت می‌شود و شامل محدوده‌های جغرافیایی طبیعی و مناطق خاصی از کشور است که به علت کیفیت ویژهٔ فیزیکی و زیست‌شناسی، مناظر بدیع جغرافیایی، محوطه‌های طبیعی – تاریخی، پدیده‌ها و نمونه‌های ارزشمند گیاهی، جانوری و زیستگاه‌های آن‌ها تعیین و تحت حفاظت و بهره‌برداری پایدار قرار می‌گیرد.

دماوند دماوند
سرو ابرکوه (سرو زرتشتی) سرو ابرکوه (سرو زرتشتی)
کوه نمک جاشک ( گنبد نمکی دشتی ) کوه نمک جاشک ( گنبد نمکی دشتی )
آبشار شوی آبشار شوی
سبلان (ساوالان) سبلان (ساوالان)
غار علیصدر غار علیصدر

اثر ملی طبیعی

اثر طبیعی ملی ایران (به انگلیسی: Natural Monument) از نظر مقررات سازمان محیط زیست ایران، پدیده‌های نمونه یا مجموعه‌های گیاهی و جانوری (زیست‌محیطی) نادر یا زمین‌چهرها و چشم‌اندازهای کم‌نظیر، ویژه و غیرقابل جایگزین هستند که از دیدگاه علمی، تاریخی یا طبیعی دارای ارزش حفاظتی باشند، اثر طبیعی ملی، با تعیین محدوده از آن‌ها حراست می‌شود.

دماوند دماوند
سرو ابرکوه (سرو زرتشتی) سرو ابرکوه (سرو زرتشتی)
کوه نمک جاشک ( گنبد نمکی دشتی ) کوه نمک جاشک ( گنبد نمکی دشتی )
سبلان (ساوالان) سبلان (ساوالان)
آبشار شوی آبشار شوی
ارس‌ سرانی ارس‌ سرانی

میراث جهانی یونسکو

میراث جهانی در ایران شامل ۲۶ مورد از مکان‌های تاریخی-فرهنگی و طبیعی است که در میراث جهانی به ثبت رسیده‌اند. این فهرست شامل ۲۴ مورد از میراث فرهنگی و ۲ اثر میراث طبیعی است. میراث جهانی نام پیمان‌نامه‌ای بین‌المللی است که در تاریخ ۱۶ نوامبر سال ۱۹۷۲ به تصویب کنفرانس عمومی یونسکو رسید. موضوع آن، حفظ آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی بشر است که اهمیت جهانی دارند و متعلق به تمام انسان‌های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص می‌باشند.

تخت جمشید تخت جمشید
کتیبه داریوش (سنگ ‌نوشته بیستون) کتیبه داریوش (سنگ ‌نوشته بیستون)
ارگ بم ارگ بم
گنبد سلطانیه (مقبره سلطان محمدخدابنده الجایتو)
گنبد سلطانیه (مقبره سلطان محمدخدابنده الجایتو)
شهر هخامنشیان (مشهد مرغاب پاسارگاد) شهر هخامنشیان (مشهد مرغاب پاسارگاد)
قره کلیسا ( طاطاوس مقدس ) کلیسای تادئوس قره کلیسا ( طاطاوس مقدس ) کلیسای تادئوس

فهرست آزمایشی یونسکو

این فهرست شامل آثاری در ایران می‌شود که به قصد ثبت جهانی در این فهرست قرار می‌گیرند. ایران ۶۱ اثر را به صورت موقت برای ثبت جهانی پیشنهاد داده‌است.

دماوند دماوند
سرو ابرکوه (سرو زرتشتی) سرو ابرکوه (سرو زرتشتی)
کوه نمک جاشک ( گنبد نمکی دشتی ) کوه نمک جاشک ( گنبد نمکی دشتی )
سبلان (ساوالان) سبلان (ساوالان)
قلعه الموت (دژ حسن صباح) قلعه الموت (دژ حسن صباح)
غارکرفتو غارکرفتو

کوه‌ها

لیست بلندترین و معروفترین قله های ایران

دماوند دماوند
سبلان (ساوالان) سبلان (ساوالان)
درفک درفک
قلل بینالود قلل بینالود
قله تفتان قله تفتان
هفتاد قله هفتاد قله

درختان

لیست درختان کهنسال ایران

سرو ابرکوه (سرو زرتشتی) سرو ابرکوه (سرو زرتشتی)
سرو کهنسال منگاباد سرو کهنسال منگاباد
ارس‌ سرانی ارس‌ سرانی
بنه یا پستهٔ کوهی (نام علمی: Pistacia atlantica) بنه یا پستهٔ کوهی (نام علمی: Pistacia atlantica)
ارس شهرستانک ارس ارس شهرستانک ارس
سرو لار سرو لار

سایت پرنده نگری

گونه‌ای سرگرمی است که مربوط به دیدن و بررسی پرندگان در طبیعت می‌شود. پرنده‌نگری بخشی از فعالیت بوم‌گردی (اکوتوریسم) به‌شمار می‌آید. در ایران روز ۲۵ آبان برای این روز اختصاص یافته‌است. فعال‌ترین فصل‌های سال برای پرنده‌نگری در منطقه گرمسیری به هنگام کوچ بهاره و کوچ پائیزه پرندگان است. در این فصول می‌توان بیشترین گونه‌های پرنده را دید زیرا آن گونه پرنده‌هایی که در منطقه ویژه‌ای آشیانه نمی‌سازند، در این فصل‌ها از شمال به جنوب کوچ می‌کنند و در میان دسته پرندگان مهاجر دیده می‌شوند. تعداد پرنده‌نگرهای دنیا پیاپی رو به افزایش است، تا حدی که در کشورهای انگلیس و آلمان برابر طرفداران فوتبال، پرنده‌نگر وجود دارد. در ایران نیز روز به روز بر شمار دوستداران پرندگان و پرنده‌نگری افزوده می‌شود.

دریاچه ارومیه دریاچه ارومیه
گواتر گواتر
تالاب هشیلان تالاب هشیلان
دریاچه زریوار دریاچه زریوار
تالاب آبندان فریدون کنار-ازباران و سرخه‌رود تالاب آبندان فریدون کنار-ازباران و سرخه‌رود
تالاب آلاگل- آلماگل و آجی‌گل تالاب آلاگل- آلماگل و آجی‌گل

کنوانسیون رامسر

پیمانی بین‌المللی برای حفاظت از تالاب‌ها و حیوانات و گیاهان وابسته به آن‌ها (به ویژه پرندگان آبزی) است که در سال ۱۳۴۹ در شهر رامسر به تصویب رسید.در ابتدا این معاهده به امضای نمایندگان ۱۸ کشور شرکت‌کننده رسید. در حال حاضر این پیمان ۲۴۱۲ مکان به وسعت بیش از ۲۵۴هزار هکتار در ۱۷۱ کشور را پوشش می‌دهد.

تالاب آبندان فریدون کنار-ازباران و سرخه‌رود تالاب آبندان فریدون کنار-ازباران و سرخه‌رود
گواتر گواتر
تالاب آلاگل- آلماگل و آجی‌گل تالاب آلاگل- آلماگل و آجی‌گل
دریاچه ارومیه دریاچه ارومیه
تالاب قوری گل تالاب قوری گل
دریاچه زریوار دریاچه زریوار

مناطق تحت حفاظت محیط زیست

مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست ایران عبارتند از: پارک ملی، چشم‌اندازهای طبیعی دارای اهمیت ملی و جهانی (۲۶ پارک ملی) اثر طبیعی ملی، پدیده‌ها یا مجموعه‌های گیاهی جانوری کم‌نظیر (۳۵ اثر طبیعی ملی) پناهگاه حیات وحش زیستگاه‌های نمونه جانوران وحشی (۴۲ پناهگاه) منطقه حفاظت‌شده اراضی ویژه زیست‌محیطی (۱۵۰ منطقه حفاظت‌شده)

دماوند دماوند
آبشار شوی آبشار شوی
کوه نمک جاشک ( گنبد نمکی دشتی ) کوه نمک جاشک ( گنبد نمکی دشتی )
سبلان (ساوالان) سبلان (ساوالان)
سرو ابرکوه (سرو زرتشتی) سرو ابرکوه (سرو زرتشتی)
ارس‌ سرانی ارس‌ سرانی

مشاهیر ایران

لیستی از بزرگان و مشاهیر ایران، مشاهیر بر اساس لیستهای متنوعی از مشاهیر ایران در اینترنت گردآوری شده مطمنن این لیست کامل نیست و نیاز به بازبینی و افزودن افراد بسیاری دارد

ابوریحان بیرونی ابوریحان بیرونی
قطب‌الدین شیرازی قطب‌الدین شیرازی
ابونصر فارابی ابونصر فارابی
ابوسعید ابوالخیر ابوسعید ابوالخیر
امیرکبیر امیرکبیر
امام محمد غزالی امام محمد غزالی